Nederlands

Beobachtungen zur niederländischen Sprache

De Heek en de apostrof …

Toen ik op Neder-L een stukje over Den Haag las, dacht ik: ik moest maar eens wat schrijven over de apostrof-s: de ’s.
De apostrof is een weglatingsteken: de letters „de-“ bijvoorbeeld vallen weg. Zo is ’s morgens oorspronkelijk: des morgens – een oude genitief dus.

Wat doe je ’s avonds zoal?
’s Avonds ga ik naar een concert, de schouwburg of de bioscoop of ik blijf thuis en lees een boek.

Ergo: begint een zin met een woord als ’s avonds, dan wordt de ’s met een kleine, de a (van avond) of de m (van morgen en middag), de n (van nacht) met een HOOFDLETTER geschreven.

Een vergelijkbare ’s komen we tegen in de plaatsnamen ’s-Hertogenbosch en ’s-Gravenhage. De eerste plaats ligt in het historische hertogdom Brabant (het bos van de hertog) en de tweede was de residentie van de graven van Holland. Alternatieve of, liever gezegd, gebruikelijkere benamingen zijn: Den Bosch en Den Haag.
Het Genootschap ter bevordering van het gebruik van de naam ’s-Hertogenbosch probeert de historische naam in ere te houden. Succes!
Let wel: de -sch wordt (op het eind van een woord) uitgesproken als een gewone -s!

Skyline Den Haag (Rene Mensen, CC-BY-2.0)

De stad ’s-Gravenhage heeft echter besloten voortaan Den Haag te heten: wel zo makkelijk voor alle buitenlandse diplomaten, journalisten en andere expats die aan het Internationaal Strafhof of het Internationaal Gerechtshof verbonden zijn. Overigens dreigt Den Haag de nabije havenstad Rotterdam qua skyline te overvleugelen, zoals u hierboven ziet.

Het torentje (Hubertl, CC-BY-SA-4.0)

Mark Rutte (dat is onze liberale minister-president annex fotograaf) resideert in het Torentje (links), bestanddeel van het historische complex dat ook het Binnenhof wordt genoemd. Niet ver van Marks Torentje ligt het Mauritshuis, Neerlands mooiste museum – als u mij vraagt.
En als u dan toch in Den Haag bent: vergeet het Panorama Mesdag en het Gemeentemuseum niet.

Was het dat? NEE!
Taalwetenschappers en al wie het Nederlands en zijn (haar?) variëteiten liefheeft, klikke op Dis is De Heek!

Bossche Bol (CC-Zero)

Den Bosch komt er schijnbaar een beetje bekaaid (schlecht) van af…  Maar u weet vast dat Jheronimus van Aken (aldaar geboren en in 1516 overleden) als Jeroen (Jheronimus) Bosch de (kunst)geschiedenis is ingegaan. Bent u kunstliefhebber? Dann nichts wie hin!

En gun u dan na het museumbezoek eens zo’n overheerlijke Bossche Bol!

Tags: ,

Der Beitrag wurde am Mittwoch, den 2. März 2016 um 09:18 Uhr von Johanna Ridderbeekx veröffentlicht und wurde unter Niederlande, Rechtschreibung, Sprachvariation, Sprachwandel, Wortschatz abgelegt. Sie können die Kommentare zu diesem Eintrag durch den RSS 2.0 Feed verfolgen. Kommentare und Pings sind derzeit nicht erlaubt.

2 Reaktionen zu “De Heek en de apostrof …”

  1. JudyElf

    Wel jammer dat alle apostrofs in dit stukje op hun kop staan; dat is (nog) niet de gewoonte.

  2. Matthias Hüning

    Oeps – inderdaad. Een converteer-foutje dat we zojuist hebben gecorrigeerd. Dank!