Nederlands

Beobachtungen zur niederländischen Sprache

De regelneef

Adjektive mit -ziek: ein schönes Wortbildungsmuster, für das wir im Deutschen kein direktes Äquivalent haben, schreef collega Matthias Hüning. Nou, hetzelfde geldt voor woordvorming met –neef (Neffe, Cousin, Vetter).

Collage Nederlandse verkeersborden (Foto: Bouwe Brouwer, PD-self)

De regelneef werd in 1977 bedacht door Van Kooten en De Bie. Het is iemand (en wie heeft zo’n type niet in zijn kennissenkring?) die niet zozeer van regels houdt maar van Regelen (met een hoofdletter). Wat zich maar aan onze controle onttrekt, moet geregeld – tot de golven bij eb en vloed aan toe.
Zo iemand dus!

Korte tijd later (als ik me goed herinner) verscheen de geilneef op het toneel. Uitleg overbodig, neem ik aan.

Een -neef is dus iemand die in verhevigde of overdreven – om niet te zeggen pathologische – mate iets doet of van iets houdt. Een regelneef is met grote waarschijnlijkheid ook regelziek!

Ik heb eens gegoogeld en stel vast dat het woordvormingsprocedé met -neef zijn weg in de Nederlandse taal heeft gevonden. Zo vond ik een roddelneef, een vleesneef, een schaats- en fietsneef, een vergaderneef, een leesneef, ja zelfs een schlagerneef (28-12-2004) uit Duitsland!

Tot zover. Heb nog een afspraakje met neef Henk!

Der Beitrag wurde am Samstag, den 7. Juni 2014 um 11:51 Uhr von Johanna Ridderbeekx veröffentlicht und wurde unter Niederlande, Wortbildung, Wortschatz abgelegt. Sie können die Kommentare zu diesem Eintrag durch den RSS 2.0 Feed verfolgen. Kommentare und Pings sind derzeit nicht erlaubt.

6 Reaktionen zu “De regelneef”

  1. Susann

    Gilt z.B. ‚fietsneef‘ nur für Männer oder würde man das auch zu einer Frau sagen?

  2. Johanna Ridderbeekx

    Nee, het zijn slechts de heren der schepping die …-neef worden genoemd.
    Misschien komt (om in de familie te blijven) -tante nog wel het dichtst bij deze -neef. Klets- en roddeltantes heb je overal.

  3. Susann

    Danke schön.
    Ich wollte schon jemanden mir ‚breinicht‘ titulieren, muss dann aber wohl ‚breitante‘ sagen 😉

  4. Albrecht

    Wäre der „-narr“ im Deutschen etwas Vergleichbares? Zumindest bezüglich eines Hobbys klingt das für mich ähnlich (fietsneef = Fahrradnarr). Mit negativer Konnotation könnte es auch der „-fetischist“ sein, insbesondere in Bezug auf Regeln! Allerdings geht dieses Suffix natürlich lange nicht so locker von der Zunge wie das niederländische „-neef“.

  5. Johanna Ridderbeekx

    Ja, das ist durchaus vergleichbar.

  6. Johanna Ridderbeekx

    Bolleboos is gekozen tot het mooiste Nederlandse woord van de afgelopen 150 jaar maar op plaats 2 staat de regelneef! https://nos.nl/artikel/701842-bolleboos-is-mooiste-woord.html