Nederlands

Beobachtungen zur niederländischen Sprache

Groente en fruit

Obst und Gemüse – maar dan omgekeerd!
Een vrucht is eine Frucht ist een vrucht is eine Frucht…

Obst und Gemüse (Foto: Walter57, CC)

Fruit en Obst zijn verzamelnamen. Groente en Gemüse overigens ook. Hier meer over het verschil.

GROENTE
WITLOF (Chicorée) is een groente die in NL zowel rauw (als sla) als ook gekookt of met ham en kaas in de oven klaargemaakt, gegeten wordt.
ANDIJVIE, een groente die Nederlanders graag rauw in stamppot verwerken, is in Berlijn niet altijd te krijgen, laat staan (geschweige denn) voorgesneden verpakt. Ik reken dus 5 van die struiken af aan de kassa van de biomarkt: Jeh’n-Se Kaninchen füttern?
SCHORSENEREN (Schwarzwurzeln) heb ik pas in de mensa van de FU leren kennen en waarderen: lekker!

En groentjes?
Voor de zuiderbuur zijn dat groentes. Volgens Van Dale is dat Belgisch Nederlands (in 2010 voorlopig toegevoegd), naar het Frans: petits légumes. Voor Nederlanders zijn groentjes greenhorns / nieuwelingen – in een studentenvereniging bijvoorbeeld. Vandaar ook het woord ontgroening (das Inkorporieren).

FRUIT: te veel soorten om op te noemen. Over appels en peren hoef ik niets te zeggen – behalve dan dat de Europese appel in Suriname ijsappel heet. Een peer is daar geen vrucht maar een gloeilamp. Een Surinaamse vriend schreef: „De enige peervormige vruchten die we hier kennen zijn de pommerak en de guave. Allebei overheerlijk.“
Zonder Nederlandse kolonisatie zou een gloeilamp in Suriname dus pomerak genoemd worden.

De bes (Beere) misschien nog.
Er zijn bosbessen (Heidelbeeren), zwarte en rode bessen (schwarze und rote Johannisbeeren), kruisbessen (Stachelbeeren)… alleen die Erdbeere is geen bes maar een aardbei.

Er is geen dichter die met meer hartstocht de groente en het fruit bezongen heeft dan Drs. P. – klik gewoon eens op: Knolraap en lof, schorseneren en prei (Kohlrübe, Chicorée, Schwarzwurzeln und Porree) of de banaan.
Hier Drs. P. op de Belgische televisie met een lied over kropsla (Kopfsalat).

Tags: , , ,

Der Beitrag wurde am Sonntag, den 15. Juni 2014 um 11:39 Uhr von Johanna Ridderbeekx veröffentlicht und wurde unter Niederlande, Sprachvariation, Sprachvergleich, Suriname, Wortschatz abgelegt. Sie können die Kommentare zu diesem Eintrag durch den RSS 2.0 Feed verfolgen. Kommentare und Pings sind derzeit nicht erlaubt.

2 Reaktionen zu “Groente en fruit”

  1. Christ'l Verbert

    Ook in het Frans zegt men ‚fruits et légumes‘ en niet andersom. Enig idee waar die verschillen in volgorde vandaan komen?
    Wat de Belgische ‚groentjes‘ betreft: we gebruiken natuurlijk ook het woord ‚groenten‘, maar op een menu of in een recept zie je inderdaad vaak ‚groentjes‘ staan, bv. Tongscharrolletjes met (fijne!) groentjes.

  2. Johanna Ridderbeekx

    Ik heb eerlijk gezegd geen flauw idee!