Na de voorzet van mijn collega over groente en fruit, nog een paar aanvullingen vanuit de Belgische hoek van de redactie.
Obst und Gemüse (Foto: Walter57, CC)
Witlof is in België witloof en is ook een Belgische groente, die per toeval ontstaan is in kelders, als scheut op chicoreiwortels. In de Duitse naam Chicorée kan je die ontstaansgeschiedenis als het ware aflezen.
De klassieke manier om witloof te maken is met hesp en kaas in de oven (mit Käse und Schinken überbacken), recepten van dé Belgische televisiekok Jeroen Meus vind je hier, met een filmpje waarin het dagelijkse informele taalgebruik nog eens goed geïllustreerd wordt. Ja, in België is hesp het gebruikelijke woord voor ham.
Andijvie is in België andijf (Dt. Endivie). Voorgesneden en verpakt vind je het niet zo vaak. Ook wij eten het rauw en gestoofd, de stamppot laten we echter graag aan de Nederlanders over…
Er zijn nog meer groentes met een andere naam in Nederland dan in België. De andijvie van het noorden is in het zuiden een andijf, analoog is de selderij selder, de knolselderij is knolselder (Dt. Sellerie en Knollensellerie). Zonder aanspraak te willen maken op volledigheid, nog deze: knoflook is in België meestal look (Dt. Knoblauch). En een ui kennen we als ajuin. Dat is overigens niet alleen een groente, maar ook de bijnaam van de inwoners van de stad Aalst – vooral bekend om zijn groot carnavalfeest.
Ik heb wel al vaker benadrukt dat de Belgen meestal wel de beide varianten kennen, of hebben leren kennen. Niemand die een probleem heeft om een recept met knoflook en andijvie te verstaan. Dat zou wel eens anders kunnen zijn bij deze variant, die volgens mij alleen gastronomen en linguïsten echt goed kunnen onderscheiden: taugé is in België sojascheuten (Dt. Sojasprossen).
Voor Duitstaligen nog: opgelet! Dt. Sprossen zijn Nl. scheuten, Nl. spruiten zijn Dt. Rosenkohl. En Dt. Lauch, ook Porree is Nl. prei.
En voor fruit denk ik nog aan de sinaasappel in Nederland, die in België een appelsien is, de grapefruit die in België als pompelmoes bekend is – merk op dat die noord-zuidgrens doorloopt in het Duitse taalgebied, waar Orange/Apfelsine en Grapefruit/Pampelmuse ook als duo bestaan.
Tags: Belgien, kulinarisch
Die