Collega Janneke Diepeveen schrijft ook voor het IVN-blog en natuurlijk bericht ze daar ook over projecten waarbij de FU betrokken is: Tasjedebij? Vreemd woord zeker? Welnu, zij legt het uit.
Bent u taalleerder, dan is u vast ook wel eens opgevallen dat het aantal woorden dat u uit Nederlandse monden hoort niet overeenkomt met wat geschreven zou moeten worden. Er wordt veel weggelaten of ingeslikt. De Vlamingen – als ze geen tussentaal maar Standaardnederlands spreken – doen dat veel minder. David van Reybrouck heeft met zijn optreden in Zomergasten ook indruk gemaakt met zijn prachtige, rijke Nederlands. „Zo mooi!“, hoorde ik van veel landgenoten, en ik ben het met ze eens. De Volkskrant schreef:
De spraakwaterval overspoelde de kijker een avond lang met fraaie beeldende frasen waarop Vlamingen soms het patent lijken te hebben. ‚Het dak van de democratie lekt.‘ ‚Je wortels moeten diep geankerd zijn om met je takken ver te kunnen reiken.‘ En: ‚Bergklimmen is yoga. Verticaal ballet.‘
Rembrandt: Die Entführung des Ganymed (Foto: Web Gallery of Art, Staatliche Kunstsammlungen Dresden Online Collection, PD)
De klinkers (Vokale) van Vlamingen zijn helder; Vlamingen diftongeren niet: een o is een o en niet een au (info – infau). En ze spreken (nogmaals, als ze geen tussentaal spreken) alle medeklinkers uit. Nederlanders laten die wel eens weg bijvoorbeeld de -t bij „dat“ en „niet“ (zie titel). Maar dat nie betekent nooit nooit (Dt: nie). Kunt u nog volgen? Kun-u nog volgen?
Wat heeft dat nou allemaal met de Rembrandt hier rechts te maken? Komt, komt… geduld!
Bij de uitgangen -us, -es, horen we een stomme -e; we horen eigenlijk geen verschil: Homerus, Ganymedes, Herodotus, kapsones…
Kees van Kooten analyseerde ooit op tv dit prachtige schilderij: De ontvoering van Ganymedes. Bij Rembrandt is dat geen schone jongeling maar een jochie dat, opgepikt door een adelaar, van schrik en bangigheid (Angst) plast (zeg niet dat Rembrandt geen gevoel voor humor had). Kees van Kooten doceerde:
Wat wil de schilder ons met dit werk zeggen?
Jongens en meisjes van Nederland, als zo’n vogel langskomt: ga nie mee dus!
Die
Am 26. September 2014 um 17:33 Uhr
U schrijft: ‚Nederlanders laten die [medeklinkers] wel eens weg bijvoorbeeld de -t bij “dat” en “niet”.‘
Dat verbaast me een beetje. In plaats van ‚Nederlanders‘ zou ik, zeker als het gaat om de slotmedeklinker -t, ‚Vlamingen‘ verwachten: ‚Ik ken da nie‘ of nog correcter tussentaal-Vlaams: ‚Ikkennekikdanie‘.
Am 26. September 2014 um 18:09 Uhr
Dat klopt natuurlijk. Waarop ik wilde wijzen is dat mijns inziens Vlamingen die Standaardnederlands spreken (zoals DVR) dat veel minder doen dan Nederlanders die Standaardnederlands spreken.
Am 30. September 2014 um 15:42 Uhr
Wordt de goddelijke wijnschenker niet uitgesproken als ‚Ganymedès‘, rijmend op ga-nie-mee-fles?
Am 5. Oktober 2014 um 20:09 Uhr
Nee. De klemtoon ligt op de „e“ van GanymEdes. De laatste „e“ is toonloos.[Ganymếdês]: https://www.vrt.be/taal/ganymedes