Het IJ was oorspronkelijk een arm van de Zuiderzee (nu het IJsselmeer). Het IJ scheidt het centrum van de hoofdstad van Amsterdam-Noord. Etymologisch is ij hetzelfde woord als ee of aa: een waterloop (de Fransen zeggen oo maar schrijven: eau).
U heeft vast wel eens gehoord van de korte -ei en de lange -ij. We spreken die tweeklank uit zoals Oostenrijkers en Audrey Heburn: e + i (niet zoals de Duitsers: a + i).
Maar… mensen veranderen, taal verandert, uitspraak verandert.
Ooit van het Poldernederlands gehoord? De taalkundige Jan Stroop (en hij heeft deze uitspraakvariant van het Nederlands evenmin als Audrey en ik met de moedermelk ingezogen) legt hier uit dat een kenmerk van het huidige zogenaamde Poldernederlands is dat de klanken ij-ui-au met een „aa-achtig begin“ worden uitgeproken. Het IJ [ɛi] wordt dus bijna een IJ [a:i], oftewel een eye!
En nu ben ik waar ik zijn wil.
Verlaat Amsterdam-Centraal eens een keer niet aan de voorkant maar aan de achterkant… wat ziet u aan de overkant van het IJ [a:i]? Het EYE! – Klik op de foto, dan ziet u het duidelijker.
Dat gebouw dat aan de overkant van het IJ ligt en er op het (tweede) oog uitziet als een oog, en dat het EYE heet, is Neerlands filmmuseum: zeker een bezoek waard.
En voor zo’n typisch 17e-eeuwse Hollandse wolkenlucht (Himmel) hoeft u dus ook niet naar het Rijksmuseum…
Tags: Wasser