Tarte tatin (Foto: Wmeinhart, GDFL)
Ik was op zoek naar een recept voor een tarte tatin, zo’n fruittaart waarbij de bodem boven ligt. Oorspronkelijk met appeltjes, maar er bestaan tal van varianten.
In het magazine flow, waarover ik al schreef, vind ik een recept voor een Tarte tatin met abrikozen en amandelen. Dat klinkt heerlijk, vind ik, en het is met een karamelsausje. Lekker. Hoe moet ik dat maken? Niet echt moeilijk, blijkbaar, maar toch struikel ik over deze zin:
Breng het mengsel aan de kook en wacht dan tot de siroop overgaat in karamel (hij wordt eerst goudkleurig)
Daar zou ik ze verwachten, de siroop is toch een vrouwelijk woord? Wat verder blijkt ook de boter mannelijk te zijn:
Roer die erdoor zodra hij is gesmolten.
Flow is blijkbaar echt gemaakt door Nederlanders… Het is bekend dat in het noorden van het taalgebied de sprekers enkel een onderscheid maken tussen de– en het-woorden. In het zuiden worden de de-woorden wel nog als mannelijk of vrouwelijk aangevoeld. Anders gezegd, bijna alle de-woorden zijn mannelijk in Nederland, er zijn een paar uitzonderingen maar de tendens gaat overduidelijk richting de en mannelijk. Enkel in Nederland?
Even opzoeken hoe het met de boter in België zit. Aha, kijk eens naar deze zin van Jeroen Meus, de Belgische kok, in een recept voor karameltaart met noten:
Weeg de hoeveelheid room en boter en doe ze in een pannetje.
In oudere teksten uit Nederland vind je nog ze om te verwijzen naar siroop. In het beroemde Aaltje, de volmaakte en zuinige keukenmeid. Nederlands keukenboek voor koks, keukenmeiden en huismoeders (eerste druk 1804) vinden we nog:
Kook van 5 oncen broodsuiker en een pint water een siroop, en schuim ze schoon af (p. 239)
Ook op dit vlak is het Nederlands dus in beweging. En nu: schort om en aan de slag!
Tags: Belgien, kulinarisch
Die
Am 26. Februar 2014 um 19:47 Uhr
Aaltje, de volmaakte en zuinige keukenmeid… Kan het Hollandser?
Laten we eens een blog aan het woord „zuinig“ (und seine Weiterungen – onaangename gevolgen) wijden! Waar de zuinigheid huishoudt, groeit het spek aan de balk… enz.
Am 27. Februar 2014 um 12:37 Uhr
… en doe ze in het pannetje
dat ze kan ook meervoud zijn (room en boter), en zegt dan niets over het geslacht.. als ik de zin las, heb ik niet aan hij of zij gedacht maar aan „beide“…
Am 28. Februar 2014 um 08:08 Uhr
Ja, dat klopt, beste Paul. Dank je voor de opmerking.
Ik zocht nog even een ander voorbeeld, van dezelfde kok, maar hier maakt hij een hartige tarte tatin (met geitenkaas en ui)
„(…) Voeg nog een scheutje water toe, zodat het karameliseren stopt. Voeg de boter toe en smelt ze in de karamel.“
https://goo.gl/ad0YFv