Dat we hier in Berlijn graag lekker eten, heeft u misschien al gemerkt in de andere blogposts. Nauwelijks een maand oud, en we hadden het al over op restaurant eten, over frietjes en patat en over koninginnehapjes. Je zou er honger van krijgen.
En dat we de relatie tussen het Nederlands in Nederland en in Vlaanderen erg spannend vinden, is in elk van die blogs, maar ook in veel andere te lezen. Eén zin is soms genoeg om te weten of een Vlaamse journalist de tekst geschreven heeft, bijvoorbeeld als hij zich „verraadt“ door een voorzetsel als „op“ in „op restaurant“.
We nemen de omgekeerde proef op de som in een reeksje blogs. Vandaag duik ik in de Nederlandse kookwereld.
Volkskeuken is een dossier (uitspraak in Nederland „dosjee“, in Vlaanderen „dossier“) van de Volkskrant. (Luister voor de uispraak in Nederland hier)
Ik, een Vlaamse, sta versteld van de titel „Rustiek rouwdouwen“ – wat klinkt dat ongezellig! Van Dale leert: op ruwe, ongeïnteresseerde wijze te werk gaan, maar zegt niets over streektaal. Het woord komt uit het Engels, row-dow betekent lawaai, herrie. In het Duits komt het als Radau voor. In het Nederlands zijn twee spellingen mogelijk: rauwdouwen en rouwdouwen. Dat doen ze dus in Nederland als ze ruw met elkaar omgaan, maar dus eventueel ook met een échte rode kool aan de slag gaan, en niet, zoals de auteur vermeldt, zoals meestal, uit een „zakje, potje of diepvries“.
In de inleiding op het artikel valt nog meer te rapen op talig gebied. Een lexicaal verschil, de slavink is in België een blinde vink, namelijk een vleesbereiding waarbij een lapje vlees om gekruid gehakt gewikkeld wordt. Blinde vinken bestaan ook in Nederland, dan is er spek rond het gekruide gehakt gewikkeld.
En er staat nog een constructie die ik wel ken, maar niet echt zou gebruiken, namelijk iets (niet) kunnen hebben. Rode kool, vindt de auteur Onno Kleyn, kan het wel hebben om niet vers verwerkt te worden, wat betekent dat de kool best wel tegen een stootje kan, een en ander kan verdragen. Als we Van Dale als richtlijn nemen, is ook deze uitdrukking geen Nederlands Nederlands, maar Algemeen Nederlands. Dat is niet verwonderlijk, Van Dale hield zich lang aan het adagium “Alles wat in Nederland gezegd werd was immers ‚goed Nederlands‘, en dat gold niet voor wat in Vlaanderen gezegd werd”
De keuken is één van de vele domeinen waarin België en Nederland eigen woordenschat hebben. Maar voorbeelden uit andere contexten komen hier ook aan bod.
Zodat het hier niet te bourgondisch wordt.
Tags: Belgien, kulinarisch
Die