Freie Universität Berlin

Reuzepompoen (Foto: Kenpei, CC-BY-SA-2.1-jp)

Een 73-jarige man woont naast zijn zus en haar partner. Er onstaat een hevige burenruzie (Du. Streit zwischen Nachbarn) omdat er pompoenen (Du. Kürbisse) van de ene tuin in de andere groeien. Geloof het of niet, maar zo’n ruzie ontaardde in een Belgisch stadje in de zogenaamde ‚pompoenmoord‘. DeRedactie meldde onlangs: „De man had 3 jaar geleden een zware ruzie met zijn schoonbroer over pompoenen en sloeg hem met een ijzeren staaf op het hoofd.“

Schoonbroer (Du. Schwager) is de naam die in België (en overigens ook in Suriname) meestal wordt gebruikt om te verwijzen naar de echtgenoot van je zus (of de mannelijke partner van je broer). Ook kun je ermee verwijzen naar de broer van je partner. In Nederland gebruikt men daar meestal het woord zwager voor (vgl. Du. Schwager). Dit woord bestond al in het Middelnederlands om te verwijzen naar een aangetrouwd mannelijk familielid (zie Etymologiebank). De vrouwelijke vorm zwagerin (Du. Schwägerin) is sterk verouderd. In het Surinaams-Nederlands wordt dan weer wel zwageres gebruikt. In Nederland en België is schoonzus (Du. Schwägerin) vandaag het gewone woord om te verwijzen naar de zus van je partner en naar de echtgenote van je broer (of de vrouwelijke partner van je zus).

Waarschijnlijk is woordvorming met schoon- gebaseerd op leenvertalingen van het Franse beau- en belle-, zoals in beau-fils ‘schoonzoon’, belle-mère ‘schoonmoeder’ enz.: in het Frans werd beau ‘mooi’ al vanaf de 13de eeuw gebruikt in aanduidingen voor aangetrouwde familieleden (zie Etymologiebank). In het Nederlands kunnen we vandaag met schoon- allerlei aangetrouwde familieleden aanduiden (zoals in het Duits met Schwieger-): schoonfamilie, schoonouders, schoonzoon, schoondochter, schoonvader, schoonmoeder, schoonzus. Nederland laat de zwager niet meedoen in dit rijtje. Vreemd, eigenlijk!

De Belgische man die zijn schoonbroer doodsloeg, moest verhuizen, kreeg vier jaar voorwaardelijk (Du. mit Bewährung) en moet nog 100.000 euro schadevergoeding aan zijn zus betalen. Waren de pompoenen al die ellende waard?!

Tags: Belgien, Kinship

Der Beitrag wurde am Mittwoch, den 11. Juni 2014 um 09:54 Uhr von Janneke Diepeveen veröffentlicht und wurde unter Niederlande, Sprachvariation, Sprachvergleich, Suriname, Wortbildung, Wortschatz abgelegt. Sie können die Kommentare zu diesem Eintrag durch den RSS 2.0 Feed verfolgen. Kommentare und Pings sind derzeit nicht erlaubt.