Une horloge stylisée (Foto: Pabix, CC BY-SA 3.0 )
In een vorig blog heeft u gelezen dat Nederlanders borrelen en Belgen aperitieven. Dat plegen ze te doen vanaf 5 uur ’s middags: dan zit namelijk de 5 in de klok! Natuurlijk zitten er om 15:55 uur ook vijven in de klok, maar zo is die zegswijze niet bedoeld. Borreltijd begint om 17:00 uur.
Een paar dingen nog over het woord borrel. Afgeleid van het Middelnederlandse borre / borne (bron, bronwater) betekent dit woord tegenwoordig een glaasje jenever. Maar het is tevens synoniem voor een drankje. Als iemand iets te vieren heeft, kan hij of zij een borrel geven. Dat is dan een soort Stehempfang; er zijn hapjes maar er wordt geen maaltijd geserveerd. Ook als u bij iemand thuis wordt uitgenodigd voor een borrel, is het niet de bedoeling dat u blijft eten. Dit schijnt de in Nederland verblijvende expats nogal eens te verbazen.
En een gereformeerde borrel? Dat is koffie met een borrel erin (Van Dale). Ik vroeg me natuurlijk meteen af wat dan een katholieke borrel zou zijn en herinnerde me het verhaal over een non die een jenevertje „maar dan wel in een kopje“ bestelde (Wim Sonneveld). Een van de mooiste omschrijvingen voor een glaasje graanjenever vinden we in Thomas Manns Zauberberg (Toverberg): voor mijnheer Peeperkorn is dat dagelijkse kost, hij noemt het dus „Brot, […] aber nicht gebackenes Brot […] Sondern gebranntes […] Gottesbrot, klares Brot […] – Einen Genever, Geliebte!“
En elders in het taalgebied?
Toen ik in de vrolijke tropen des namiddags aan de rand van het hotelzwembad zat te chillen (laat ik eens een woord gebruiken dat me jonger doet lijken dan ik ben) en verdiept was in een bijzonder interessant boek, werd ik door de stem van een wakkere ober teruggehaald in de werkelijkheid: „Mevrouw, de 5 zit in de klok! Een borgoe?“
„Een parbobiertje graag!“
Die