In een commentaar op een blogbijdrage van een tijdje geleden was sprake van een Belg die met middagrust in de refter is. Een refter (Refektorium) is een kloostereetzaal. In het katholieke België wordt dit woord ook gebruikt voor een eetzaal in met name (namentlich) een bedrijf of school.
Kersenvlaai (Foto: Vlario, CC-BY-SA-3.0)
De vorige bijdrage ging o.a. over nonnenscheetjes (-fürzchen), ook een goed rooms(-katholiek) gebruik. We spreken niet voor niets van het Rijke Roomse Leven.
De onderkant van dit roomse leven, om niet te zeggen de katholieke poel van verderf (Sündenpfuhl), beschrijft Jeroen Brouwers met vlijmscherpe (messerscharf) pen in zijn pas verschenen roman Het hout – over seksueel misbruik.
Zelf lezen!
In het laatste hoofdstuk – het is Witte Donderdag (Gründonnerstag) en de bisschop bezoekt het Limburgse jongensinternaat – is er lekkers bij de koffie. De kloosterbroeders krijgen een stuk vlaai, de scholieren een nonnevot.
Nonnevot (Foto: BK-1A, GDFL)
En nu ben ik waar ik zijn wil. De vlaai is een typisch Limburgse lekkernij: brooddeeg, eieren, melk…, een opstaande rand en gevuld met vruchten (of ook rijstebrij (Milchreis) – dat is de rijstevlaai) en daaroverheen een mooi vlechtwerkje van deeg (boven). Verwacht van mij geen recept; we brachten vroeger de zelf geplukte bramen (Brombeeren), aardbeien, kersen, kruisbessen (Stachelbeeren), appels enz. naar de bakker en die bakte er een vlaai van. Dat vlaai en Fladen etymologisch hetzelfde woord zijn, is duidelijk, lijkt me.
Een vot (natuurlijk etymologisch verwant met Fotze) is in het Limburgs dialect een achterste (Hintern). Deze mooi gebakken strik (Schleife) verwijst naar de lus (Schlaufe) van het schort (Schürze) oppe vot van werkende nonnen.
Wilt u nog meer weten?
Tags: kulinarisch, Kultur
Die
Am 30. November 2014 um 22:06 Uhr
Beste Han
als geboren Weertenaar kan ik niet nalaten om aan te vullen dat de lekkerste vlaaien natuurlijk uit Weert komen. Op jouw lijst van vlaaien moet ook nog staan de pruimevlaai en de kruimeltjesvlaai. In Weert staat zelfs een standbeeld van Antje van de Stasie (het Station), een flinke dame die in vroeger jaren de passagiers van de treinen voorzag van ‚Weerter vlaatjes‘ voor een kwartje of zo. Natuurlijk moet vlaai niet verward worden met vla, maar dat wist je al.
groeten en eet smakelijk
Ton
Am 3. Dezember 2014 um 16:42 Uhr
Dank voor deze reactie en ik geef je ook graag gelijk. Ik had er niet niet eerder bij stilgestaan dat Stasi (Staatssicherheit) maar 1 letter in uitspraak verschilt met het Limburgse stasie: de -s voor de vocaal! In het eerste geval uitgesproken als [z], in het tweede als [s].
En, Brouwers al gelezen?