Ledigheid (Foto: D. Hoeksema, CC-PD-Mark)
Ledigheid is des duivels oorkussen! Met dit spreekwoord werd de Nederlandse jeugd opgevoed (rechts). Pas op: dit mag niet gelezen worden als des duivels oor kussen. (Zou overigens ook leuk geweest zijn) Kussen is hier niet het werkwoord (küssen) maar het substantief (Kissen). Vertaald: Müßiggang ist aller Laster Anfang.
Ledig (ongehuwd) is natuurlijk ook een heel gebruikelijk Duits woord maar ik geloof niet dat een ledige Mutter veel Müßiggang heeft, om van ongehuwden in het algemeen maar te zwijgen. Ze zullen best wel wat te doen hebben…
Met bovenstaande opvoedkundige regel in het oor schrijven wij, gehuwd of ongehuwd, blogpostjes over de Nederlandse taal.
Duivel (Abb.: Jäinenbanaani, PD-self)
Twee geloven op een kussen, daar slaapt de duivel tussen!
Ook daarmee heeft men ons – gelukkig tevergeefs – willen grootbrengen. Die twee geloven (Religionen, Glaubensrichtungen) zijn in dit geval uiteraard het katholicisme en het protestantisme. Nederlandser kan een spreekwoord niet zijn. In België is men katholiek of niets van geloof en in Suriname van alles en nog wat (alles Mögliche), als ik het voor deze ene keer even nonchalant (salopp) mag uitdrukken. Het spreekwoord kunnen we vertalen met: Mischehen gehen in die Brüche – maar het gaat dus niet om huidskleur (Hautfarbe).
(Morburre, CC-BY-SA-3.0,2.5,2.0,1.0)
De judaskus verbindt de duivel (het verraad) met het genot (Lust). En daarmee zijn we bij de liefde, – hè, eindelijk! – en het kussen als werkwoord.
Een kus in ere kan niemand deren (ein Küsschen in Ehren kann niemand verwehren – letterlijk: schadet nicht). En toch ligt de duivel op de loer: hij kan me de kloten kussen (der kann mich mal kreuzweise, der kann mich am Arsch lecken): dat is niet netjes uitgedrukt. Foei!
Al zoekend en bladerend vond ik de omschrijving Berliner Kissen voor verkeersdrempel (Bodenschwelle). Daar had ik nog niet eerder van gehoord. Wel heb ik in de Verenigde Staten een mooie uitdrukking voor zo’n lastige, dwarsliggende hobbel in de weg opgepikt: a sleeping policeman. En daarmee zijn we terug bij af (wieder am Anfang). Een goed geweten is het zachtste kussen (ein sanftes Ruhekissen).
Tags: Kultur
Die
Am 26. Januar 2015 um 01:07 Uhr
Der Spruch mit dem Teufel auf dem Kissen klingt ja reichlich bedrohlich. Zum Glück kann die Sache doch ein gutes Ende nehmen. Ich habe vor kurzem diese Redensart gehört: „Ein gutes Stück evangelisches Fleisch wird auch in einem katholischen Topf gar.“ Sinngemäß: Kinder aus gemischtkonfessionellen Ehen sind nicht völlig dem Teufel geweiht, wenn man sie im richtigen Glauben erzieht. Tröstlich!