Nederlanders zijn jarig terwijl Duitsers Geburtstag haben. Dat leert u al in les drie, denk ik. En daar staat dan meestal bij dat u behalve de jarige ook de familieleden dient te feliciteren. Ik ben op feestjes geweest waar ook vrienden en buren in de felicitaties deelden. Dat is misschien een beetje overdreven maar ouders, partner en kinderen (indien aanwezig) ook te feliciteren is wel zo netjes (gehört sich)! In taalleerboeken staat dan wat u moet zeggen: van harte gefeliciteerd! In het zuiden hoort men vaker: proficiat!
De jarige wordt letterlijk en figuurlijk in de bloemetjes gezet (gefeiert). En al naar gelang temperament zet het feestvarken (Geburtstagskind) de bloemetjes buiten (einen draufmachen). Wordt er veel gedronken, dan is er altijd wel iemand van het mannelijk geslacht die roept dattie de bloemetjes gaat water geven (pinkeln).
Bij dat bloemetje (een bos bloemen) wil ik even stilstaan.
In de eerste plaats vanwege de mooie reclamespreuk: Zet de bloemetjes binnen! Met andere woorden: koop eens een mooie ruiker en zet die op tafel.
Ruiker? Ja, een ruiker is een bos of een boeket bloemen – in het Europese taalgebied tenminste. In Suriname is dat weer een beetje anders. Op de etymologiebank lees ik een mooi voorbeeld dat J. van Donselaar in zijn Woordenboek van het Surinaams-Nederlands (1989) bij het woord ruiker geeft:
Ik heb goed in mijn oren geknoopt dat een ruiker hier [in Ned.] een bloemstuk heet, dat groene* kaas Zwitserse kaas heet en soepgroente* peterselie (Sur. studente in Vrij Nederland 8-1-1972).
In Suriname is een ruiker dus een bloemstuk (Gesteck). Knoop dat goed in uw oren (sich hinter die Ohren schreiben)!
Een Duitse Topffrisur is een bloempotkapsel en een bloempot uiteraard een Blumentopf.
Enfin, bent u vandaag jarig? PROFICIAT!
Tags: Flora & Fauna