Ik gebruik het zomerreces (Sommerferien) voor wat uitleg (en vertaling) van begrippen die onze studenten in het Nederlands vaak doen struikelen.
Met de trias politica wordt dus de scheiding der machten bedoeld: die Gewaltenteilung.
Naast de rechterlijke macht (die Judikative) onderscheiden we de wetgevende macht (die Legislative) en de uitvoerende macht (die Exekutive).
Onder de wetgevende macht verstaan we (tenminste in de landen waarover we het hier hebben) de gekozen volksvertegenwoordigers (op landelijk, gewestelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau). De uitvoerende macht wordt gevormd door diegenen die door de volksvertegenwoordiging (op de verschillende niveaus) daartoe de opdracht krijgen (tot de volgende verkiezingen). Klik op de links als u het preciezer wilt weten.
Voor meer talige uitleg moeten we naar de verschillende politieke systemen in het taalgebied kijken. Allereerst het landelijk niveau.
Nederland
De wetgevende macht wordt gevormd door de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal samen met de regering (koning en ministers). De uitvoerende macht zijn de koning, de ministers en hun ambtenaren. Meer hier.
België
Bij onze zuiderburen wordt de wetgevende macht (op federaal niveau) gevormd door de koning, de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat. Maar opgepast!
Sinds 2014 is de Belgische senaat…
herleid tot een ontmoetingsplek tussen gewesten en gemeenschappen van het federale België. Op 24 april 2014 hield door het Vlinderakkoord de uit rechtstreeks verkozen leden samengestelde senaat zijn laatste zitting. De uitvoerende macht ligt bij de koning en de ministers der federale regering. Bron
Paramaribo, DNA-gebouw (PD-user)
Suriname
Suriname is sinds 1975 naar staatsvorm een presidentiële republiek – wat betekent dat de president (anders dan het staatshoofd in Nederland, België of de Bondsrepubliek) geen zuiver representatieve functie heeft (vergelijk Frankrijk) – en naar regeringsvorm een parlementaire democratie. Er is een eenkamerparlement, de Nationale Assemblée (DNA): de wetgevende macht. De uitvoerende macht wordt gevormd door: de regering, bestaande uit de president, de vicepresident en de ministers. De president en vicepresident worden gekozen door de Nationale Assemblée.
De gekozen regeringen werden overigens twee keer door het leger naar huis gestuurd: de eerste staatsgreep vond plaats in 1980 en de staatsgreep van 1990 ging de geschiedenis in als de telefoon- of kerstcoup. Zie ook deze blogbijdrage.
De Bondsrepubliek Duitsland
Ter vergelijking zij erop gewezen dat op (landelijk, federaal, bonds-) niveau de wetgevende macht in Duitsland bij de Bondsdag en de Bondsraad (Bundestag-Bundesrat) ligt. De uitvoerende o.a. bij het staatshoofd (Frank-Walter Steinmeier: de bondspresident), de bondskanselier (Angela Merkel) en de ministers.
Wordt vervolgd.
Tags: Belgien, Politik, Staatssystem
Die