Omdat het zo tropisch heet is (35° in Berlijn)… pootjebaden! Behalve mensen hebben ook paarden benen. De overige dierenwereld heeft (evenals tafels) poten. Maar hangen we achter poot zo’n verzachtende diminutiefuitgang, dan wordt bijvoorbeeld pootjebaden (alleen met de voeten in/door het water gaan) een menselijke activiteit.
Autoren Archiv
Dinges, huppeldepup en je-weet-wel
– Hoe heette die rijkscommissaris ook alweer? Seyss huppeldepup … Inquart. – En die eh, nou ja die dinges, die van de NSB… Mussert. In het Duits: die Herren Dingsbums und Sowieso. Van oudere datum (in ongebruik geraakt?) is de Duitse uitdrukking Dingsda. Daar kwam een zingende neef vandaan (der Vetter aus Dingsda); die was […]
De regelneef
Adjektive mit -ziek: ein schönes Wortbildungsmuster, für das wir im Deutschen kein direktes Äquivalent haben, schreef collega Matthias Hüning. Nou, hetzelfde geldt voor woordvorming met –neef (Neffe, Cousin, Vetter). De regelneef werd in 1977 bedacht door Van Kooten en De Bie. Het is iemand (en wie heeft zo’n type niet in zijn kennissenkring?) die niet […]
Blogje? – Bloggetje?
Ik heb al eens eerder iets over verkleinwoorden (Diminutive) geschreven. Ook mijn collega Janneke Diepeveen heeft zich daarover uitgelaten. In het Algemeen Nederlands zijn de uitgangen voor het diminutief (afhankelijk van de (mede)klinker die aan de uitgang voorafgaat): -je, -tje, -pje, -kje, -etje. Het Brabants (denk aan het Brusselse manneke dat als mannequin internationaal carrière […]
Eénvolkstoetje
Herinnert u zich het portret van die jongen van slavenhandelaar Bicker nog? Die met die bolle toet (pausbäckiges Gesicht)? Over toet / toetje in de betekenis van gezicht wil ik het vandaag niet hebben. Vanavond eten we andijviestamppot met caramelvla toe. Vla is de zogenaamde toespijs, meestal aangeduid met het woord toetje of formeler: dessert. […]
Is dit correct Nederlands – deel 3
Collega Truus de Wilde heeft volkomen gelijk als ze zegt dat ik geïrriteerd was omdat ik de 3 uitdrukkingen niet kende. Deze zinnen zaten bovendien zo dicht tegen het Nederlands aan dat ik me niet kon voorstellen dat het échte Vlaamse varianten waren – ook in dat opzicht heeft ze volkomen gelijk. Zeer waarschijnlijk speelde […]
Het twaalfuurtje
Vandaag wil ik graag een paar voorbeelden geven van substantieven die ontstaan door de diminutiefuitgang (-je /-tje) aan woordcombinaties toe te voegen. Twaalf uur is high noon. Het twaalfuurtje is dat wat je dan eet (das Pausenbrot). In het geval van de dames op de foto gaat het inderdaad om een boterham. Maar het kan […]
Is dit correct Nederlands?
Wat is dit voor Nederlands? Zijn dat normale variëteiten of is het gewoon slecht Nederlands? Deze vraag stelde ik naar aanleiding van (anlässlich) dit artikel aan mijn Vlaamse en aan mijn Neder-Belgische collega. Het ging om de uitdrukkingen 1. op gang trappen 2. (niet) hoog oplopen met iets en 3. iets niet aan zijn hart […]
Zit de 5 al in de klok?
In een vorig blog heeft u gelezen dat Nederlanders borrelen en Belgen aperitieven. Dat plegen ze te doen vanaf 5 uur ’s middags: dan zit namelijk de 5 in de klok! Natuurlijk zitten er om 15:55 uur ook vijven in de klok, maar zo is die zegswijze niet bedoeld. Borreltijd begint om 17:00 uur. Een […]
Driewerf koffie
I. In 1860 verscheen de roman Max Havelaar, of de koffi-veilingen der Nederlandsche Handelsmaatschappij van Eduard Douwes Dekker (pseudoniem: Multatuli). Dit boek, een aanklacht tegen de koloniale praktijken in Nederlands-Indië (het cultuurstelsel), deed veel stof opwaaien, om niet te zeggen: sloeg in als een bom. Sinds 2002 prijkt de Max Havelaar op de eerste plaats […]
Die