Nederlands

Beobachtungen zur niederländischen Sprache

10-10-10 – drie

Een derde – en (beloofd!) laatste PS’je. Drie eilanden werden autonoom; drie andere werden op 10 oktober 2010 quasi ingelijfd (einverleibt).

En hoe worden ze nou bestuurd, de BES-eilanden? Hoe wordt Caribisch Nederland bestuurd?

Bonaire, Saba en Sint Eustatius (samen Caribisch Nederland) zijn bijzondere gemeenten van Nederland. Ze hebben 2 bestuurslagen, namelijk het eilandbestuur en de Nederlandse Rijksoverheid. De Rijksdienst Caribisch Nederland voert de taken voor de Rijksoverheid op de 3 eilanden uit. Bijvoorbeeld het beheer van het brandweerkorps. Het eilandbestuur staat onder controle van de Eilandsraad. Hierin zitten lokale volksvertegenwoordigers. Bron

Dat klinkt zo’n beetje in orde – maar de kritiek was/is niet van de lucht (nahm/nimmt kein Ende). Plotseling waren het homohuwelijk, abortus en euthanasie mogelijk. Dat viel niet in goede aarde (auf Beifall stoßen) … Bonje op Bonaire. De Hollandse sensatiepers verdraait de politieke achtergrond luidde de titel van een kritisch Nederlands commentaar uit 2012. (bonje = Krach, Streit).

Maar – dat moet gezegd – de bewoners van deze Nederlandse gemeenten – het zijn Nederlanders, ze hebben stemrecht enz. – worden niet als Europese Nederlanders behandeld: de sociale uitkeringen (Sozialbeihilfe, Beihilfe) bijvoorbeeld zijn geringer dan in Europees Nederland.

*****

En dan heb ik nog een filmpje voor u: het is ook al wat ouder (maart 2012) maar heeft u dat beroemde Nederlandse wijsvingertje al eens in actie gezien? Hier (05:17-05:33) het bekende vingertje, dat de Caribische gemeente Statia de weg wijst (zeigt, wo es lang geht).

You can check me. I have not been late once, this whole year. I am here at quarter past seven, every day and sometimes including the weekend…

Ook interessant: 17:38-18:00

Blik op Statia vanuit St. Kitts (CC-BY-2.0, jthetzel)

Je kunt je toch eigenlijk niet veroorloven om een Nederlander te hebben die geen Nederlands kan [sic – kent]; daar kan je niet aan beginnen. Alle allochtonen in Nederland, die moeten ook een inburgeringscursus…

En iets verder: 20:05

The only solution that I can offer you is: try to learn Dutch as soon as you can because there is simply no other way out.

Wie is eigenlijk de „allochtoon“ op het Engelstalige Statia?

Op 22 november 2016 waren de BES-eilanden thema bij Lubach op zondag.
Actueel nieuws op Caribisch Netwerk.

PS
Al wie het Nederlands niet voldoende machtig is, of de structuur van het Koninkrijk nog eens uitgelegd wil hebben, kijke naar dit filmpje: het Koninkrijk uitgelegd! (ondertitels kunnen worden aangeklikt)

10-10-10 – twee

Een tweede PS’je naar aanleiding van 10 oktober 2010. Drie eilanden werden autonoom; drie andere werden ingelijfd (einverleibt).

Het koninkrijk der Nederlanden heeft drie wel heel bijzondere gemeenten, officieel openbare lichamen (öffentliche Körperschaft) genoemd. Dat zijn de zogenaamde BES-eilanden, ofwel Caribisch Nederland.

overstekendeezels_klein

Bonaire is een benedenwinds (unter dem Winde) eiland in het Caribisch gebied met leuke waarschuwingsborden langs de weg. De thuistaal van de meeste Bonairianen is het Papiaments (65%). Van de eilandbewoners heeft naar eigen zeggen (nach eigener Aussage) 15% het Nederlands en 15% het Spaans als thuistaal. Het verkeersbord houdt daar met een duidelijke afbeelding gelukkig ook rekening mee.

Sint Eustatius – ook Statia genoemd – staat voor de -E van BES. Matthias Hüning wijdde lang geleden al een blogbijdrage aan de verwaarloosde ezels van Statia. Op dit bovenwindse eiland heeft 6% Nederlands als thuistaal, 7% noemt het Spaans en niemand het Papiaments (0%). De meerderheid van de bevolking spreekt thuis gewoon Engels (85%).

Saba (R. Diesterheft, CC-BY-SA-2.0)

Op het bovenwindse eiland Saba spreekt niemand thuis Nederlands of Papiaments. Bijna iedereen (93%) geeft het Engels als thuistaal aan. De eerste ezels werden in 1925 naar Saba gebracht lees ik hier.

U ziet links dat Saba tot boven dat ene wolkje reikt! De vulkaan Mount Scenery is met zijn 877 meter (jawel) het hoogste punt van Nederland én van het gehele Koninkrijk der Nederlanden.

Hoorde ik iemand Vaalserberg mompelen? Helaas, helaas, voorbij, voorbij die tijd.*


IRMA

Sint-Eustatius en Saba werden ook door de orkaan Irma getroffen maar de schade is geringer dan op Sint-Maarten. De twee eilanden hebben er belang bij dat Sint-Maarten geholpen wordt want via dat eiland verloopt het contact met de rest van de wereld: ’Richt hulp op Sint-Maarten, want Sint-Eustatius is daar afhankelijk van’ .
De Nederlandse hulpactie leverde afgelopen vrijdag ruim 13 miljoen euro op. En ook de Waddeneilanden waren solidair: 10.000 euro (als u het Fries niet machtig bent, dan klik op de Nederlandse driekleur).
Tot zover Irma… en wat Maria betreft: „De Nederlandse eilanden in het Caribisch gebied lijken dit keer de dans te ontspringen.“ (mit knapper Not davonkommen) schrijft de Volkskrant.

Wordt vervolgd.

PS – Het taaloverzicht vindt u overigens hier.

10-10-10 – een

Laat ik met de orkaan Irma beginnen.
Deze woedde door het Caribisch gebied en trof o.a. Saba, Sint-Eustatius en Sint-Maarten, de zogenaamde bovenwindse eilanden (über dem Wind, an der Luvseite gelegen). De benedenwindse eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao bleven verschoond…
Nu weet u meteen wat boven- en benedenwinds in de praktijk betekent.

Over deze 6 Caribische eilanden gaat het vandaag.

 

Nu het eerste van de beloofde 3 PS’jes.

Op 10 oktober 2010 werd het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden – een document met wetskracht dat de opmaak van het Koninkrijk der Nederlanden regelt, alsmede de verhoudingen tussen de landen binnen het Koninkrijk – herzien (revidiert).

Staatkundige hervormingen (Maartenvdbent, GFDL)

We hebben hier wel vaker over geschreven … maar om de serie compleet te maken hier toch nog een beetje informatie.

Op de kaart rechts ontbreekt het eiland Aruba: dat had namelijk al in 1986 een „status aparte“ gekregen: het werd toen een autonoom land binnen het Koninkrijk der Nederlanden.

Sinds 10-10-10 geldt dat ook voor de eilanden Curaçao en Sint-Maarten.

Deze drie landen hebben een vertegenwoordiging in Nederland: de gevolmachtigd minister en omgekeerd hebben Curaçao, Sint Maarten en Aruba elk een gouverneur, die de Koning vertegenwoordigt als hoofd van hun regering.

Het Koninkrijk der Nederlanden is onder andere verantwoordelijk voor buitenlandse betrekkingen, defensie en de Nederlandse nationaliteit. Afspraken hierover gelden voor het gehele Koninkrijk. Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten moeten deze afspraken nakomen of uitvoeren. Op andere gebieden mogen de landen zelf bepalen wat hun beleid is. Denk aan gezondheidszorg, toerisme en werkgelegenheid. Bron

En juist deze bepalingen bemoeilijken de hulp aan het zwaar getroffen Sint-Maarten. Ook voor het handhaven van de openbare orde tekent het eiland zelf verantwoordelijk; dit in tegenstelling tot het Franse gedeelte, Saint-Martin, dat een gemeente van Frankrijk is. Maar het Nederlandse (overigens nog steeds demissionaire) kabinet heeft de touwtjes (die Fäden) in handen genomen. Prof. Gert Oostindie, gespecialiseerd in Nederlandse (post)koloniale en Caraïbische geschiedenis, brengt dat in verband met een gebrek aan vertrouwen in het lokaal bestuur: „Den Haag heeft al jaren sterke twijfels over de efficiëntie en integriteit van het bestuur daar.“

Dit en meer leest u op de website van de NOS: De haken en ogen van de Nederlandse hulp aan het getroffen Sint-Maarten. Ook op Caribisch Netwerk kunt u het nieuws volgen.
Ja, u kunt helpen! Klik hier maar eens of hier.

Over de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint-Eustatius en Saba een volgende keer.

En de vrouwen?

Wees gerust! Stil maar! Dit is het laatste deel in de serie „staatsinrichting“ (Gemeinschaftskunde). Dan nog slechts 3 PS’jes (een PS-triasje dus).

Een mooie trias (W. Blake, PD-Art)

Van de Nederlandstalige trias is er maar één die vrouwelijke staatshoofden heeft gekend: het Koninkrijk der Nederlanden – en wel van 1890 tot 2013.
België (natuurlijk veel jonger) grossiert in mannelijke troonopvolgers (Sachsen-Coburg und Gotha: Das Gestüt Europas). En Suriname, pas 32 jaar oud, zucht onder mannelijke presidenten.

Op het niveau van regeringsleiders is er geen enkele vrouw te bespeuren. Wat dat betreft mogen we Duitsland gerust gidsland noemen. Het begint in ons taalgebied allemaal pas bij de ministers en hoe lager de bestuurlijke niveaus, hoe meer vrouwelijk personeel – het lijkt verdulleme wel een universiteit!

Vrouwen kregen in Nederland in 1917 het passieve kiesrecht: ze konden zich dus verkiesbaar stellen. Maar slechts mannen hadden (tot 1919) het actieve kiesrecht (Wahlrecht). Dat haalt dus niet veel uit (nützt wenig).

Nederland mag dan wel koploper (Spitzenreiter) in vrouwelijke staatshoofden zijn, het land is hekkensluiter (Schlusslicht) wat het passieve kiesrecht betreft. Het duurde tot 2013 voordat de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) een vrouw op een kieslijst plaatste. Lilian Janse schopte het tot op de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen! En ze werd in 2014 nog gekozen ook!

B & W & ZO

Nog een paar begippen die niet zomaar voor het grijpen liggen (zum Greifen nah), en dus voor onze studenten niet direct voor de hand liggen (naheliegen).

NEDERLAND
Op gemeentelijk (kommunal) niveau hebben we in Nederland de gemeenteraad (direct gekozen, wetgevend) en het College van Burgemeester (die wordt benoemd) en Wethouders (B & W): ± Bürgermeister und Beigeordnete (uitvoerend). De wethouder (verantwoordelijk voor een bepaald gebied zoals bijvoorbeeld onderwijs of openbare werken) wordt in NL gekozen door de gemeenteraad en vormt met de burgemeester het dagelijks bestuur.

BELGIË
Bij de zuiderburen heet de wethouder: schepen.
Dat woord is wel verwant met het Duitse Schöffe – maar de Belgische schepenen zijn Beigeordnete die een bepaald ressort onder hun verantwoordelijkheid hebben (vergl. de senatoren in de stadstaat Berlijn).

SURINAME
De 10 districten zijn onderverdeeld in 62 ressorten: dat is de kleinste bestuurlijke eenheid met een ressortraad die direct gekozen wordt.

Van Dale (Zinneke, GFDL)

En dan hebben we nog de kapitein en de granman.
Interessant wat Van Dale (de Dikke) als informatie geeft:

kapitein: door de over­heid be­noemd dorps­hoofd bij bos­ne­gers en in­di­a­nen
granman: stam­hoofd bij bos­ne­gers (ook als ti­tel)

Pardon!? Bosnegers?
Ook nog even in de Dikke de bosneger opgezocht:

1 ten tij­de van de sla­ver­nij ont­vluch­te zwar­te of een na­ko­me­ling daar­van= mar­ron
2 in vrij­heid ge­bo­ren na­ko­me­ling van een bos­ne­ger (1)= bos­land­cre­ool, mar­ron

En onder het lemma marron lezen we:

1 ten tij­de van de sla­ver­nij ont­vluch­te zwar­te of een na­ko­me­ling daar­van
2 in vrij­heid ge­bo­ren na­ko­me­ling van een mar­ron1 (1)= bos­ne­ger

Tjongejonge! Leest u de bijdrage van Philipp Krämer nog eens: Van Dale – racistisch?

Wordt vervolgd.

Gedeelde staat en deelstaat

Ik gebruik het zomerreces (Sommerferien) voor wat uitleg (en vertaling) van begrippen die onze studenten in het Nederlands vaak doen struikelen.

Inmiddels gesloopt: Palast der Republik (CC-by-sa)

De twee staten die eertijds samen achtereenvolgens het Duitse keizerrijk, de Weimarrepubliek en het Derde Rijk vormden, werden in 1945 door de geallieerden gedeeld in vier bezettingszones (Brits, Amerikaans, Frans en Russisch) waaruit vervolgens de Bondsrepubliek en de Duitse Democratische Republiek onstonden. Ook Berlijn werd gevierendeeld en na 1949 gold de Russische sector als de hoofdstad van de DDR. De drie andere sectoren vormden Berlijn-West (niet te verwarren met West-Berlijn!)

Sinds 1990 bestaat de federale (föderative) Bondsrepubliek uit 13 deelstaten (Bundesländer) elk met een eigen regering en minister-president en drie stadstaten: Berlijn, Hamburg en Bremen. De stadstaat HH heeft een Erster Bürgermeister, HB een gewone burgemeester en Berlijn een regerende burgemeester (regierender Bürgermeister).

België
Vergelijkbaar met de Duitse deelstaten zijn de drie Gewesten (Regionen): het Vlaams, het Waals en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Daarnaast kent België drie Gemeenschappen (Gemeinschaften) die eveneens een eigen regering en een zekere autonomie hebben: de Vlaamse, de Franse en de Duitstalige Gemeenschap. Daar hebben we al eens eerder op gewezen. Het Vlaams Gewest en de Vlaamse Gemeenschap vormen samen een regering (in totaal dus vijf regeringen op „deelstaatniveau“). Provincies zijn er ook nog.

Nederland
Op deelstaatniveau heeft Nederland geen vertegenwoordiging.
Dankzij de drooglegging van delen van het IJsselmeer telt Nederland sinds 1 januari 1986 12 provincies. Bestuurd worden ze door de Provinciale Staten (volksvertegenwoordiging) die de leden van Gedeputeerde Staten (dagelijks bestuur) kiezen aan het hoofd waarvan een commissaris van de Koning (wordt benoemd) staat – behalve in Limburg: daar heet de commissaris gouverneur. Nederland is in tegenstelling tot de Bondsrepubliek en België een eenheidsstaat, wat betekent dat de provincies geen autonomie hebben. De leden van Provinciale Staten kiezen ook de leden van de Eerste Kamer der Staten Generaal (vgl. Bundesrat).

Golbez, CC-BY-2.0

Suriname
De Republiek Suriname is onderverdeeld in 10 districten: 1. Brokopondo 2. Commewijne 3. Coronie 4. Marowijne 5. Nickerie 6. Para 7. Paramaribo 8. Saramacca 9. Sipaliwini 10. Wanica.

Evenals Nederland is Suriname een eenheidsstaat; de districten zijn dus te vergelijken met de Nederlandse provincies. Ze worden bestuurd door de districtscommissaris (wordt benoemd) en gedeputeerden uit de districtsraad.
Een uitzondering vormt Sipaliwini (9), overwegend regenwoud, dat vanuit Paramaribo wordt bestuurd.

Heb ik u erg verveeld? Verschoning!
Wij hebben nu tenminste een paar praktische links voor studenten die in de politieke doolhof van het Nederlandse taalgebied de weg zijn kwijtgeraakt.

Wordt vervolgd.

De scheiding der machten – die Gewaltenteilung

Ik gebruik het zomerreces (Sommerferien) voor wat uitleg (en vertaling) van begrippen die onze studenten in het Nederlands vaak doen struikelen.

Met de trias politica wordt dus de scheiding der machten bedoeld: die Gewaltenteilung.
Naast de rechterlijke macht (die Judikative) onderscheiden we de wetgevende macht (die Legislative) en de uitvoerende macht (die Exekutive).

Onder de wetgevende macht verstaan we (tenminste in de landen waarover we het hier hebben) de gekozen volksvertegenwoordigers (op landelijk, gewestelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau). De uitvoerende macht wordt gevormd door diegenen die door de volksvertegenwoordiging (op de verschillende niveaus) daartoe de opdracht krijgen (tot de volgende verkiezingen). Klik op de links als u het preciezer wilt weten.

Voor meer talige uitleg moeten we naar de verschillende politieke systemen in het taalgebied kijken. Allereerst het landelijk niveau.

Nederland
De wetgevende macht wordt gevormd door de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal samen met de regering (koning en ministers). De uitvoerende macht zijn de koning, de ministers en hun ambtenaren. Meer hier.

België
Bij onze zuiderburen wordt de wetgevende macht (op federaal niveau) gevormd door de koning, de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat. Maar opgepast!
Sinds 2014 is de Belgische senaat…

herleid tot een ontmoetingsplek tussen gewesten en gemeenschappen van het federale België. Op 24 april 2014 hield door het Vlinderakkoord de uit rechtstreeks verkozen leden samengestelde senaat zijn laatste zitting. De uitvoerende macht ligt bij de koning en de ministers der federale regering. Bron

Paramaribo, DNA-gebouw (PD-user)

Suriname
Suriname is sinds 1975 naar staatsvorm een presidentiële republiek – wat betekent dat de president (anders dan het staatshoofd in Nederland, België of de Bondsrepubliek) geen zuiver representatieve functie heeft (vergelijk Frankrijk) – en naar regeringsvorm een parlementaire democratie. Er is een eenkamerparlement, de Nationale Assemblée (DNA): de wetgevende macht. De uitvoerende macht wordt gevormd door: de regering, bestaande uit de president, de vicepresident en de ministers. De president en vicepresident worden gekozen door de Nationale Assemblée.
De gekozen regeringen werden overigens twee keer door het leger naar huis gestuurd: de eerste staatsgreep vond plaats in 1980 en de staatsgreep van 1990 ging de geschiedenis in als de telefoon- of kerstcoup. Zie ook deze blogbijdrage.

De Bondsrepubliek Duitsland
Ter vergelijking zij erop gewezen dat op (landelijk, federaal, bonds-) niveau de wetgevende macht in Duitsland bij de Bondsdag en de Bondsraad (Bundestag-Bundesrat) ligt. De uitvoerende o.a. bij het staatshoofd (Frank-Walter Steinmeier: de bondspresident), de bondskanselier (Angela Merkel) en de ministers.

Wordt vervolgd.

Breek er eens uit!

Komkommer (Frits, CC-BY-3.0)

Het is komkommertijd (Saure-Gurken-Zeit): weinig nieuws dus. Let wel: de komkommer is een Salatgurke, de augurk is een saure Gurke!

In mei 2014 kwam het woord bajes al eens voor: een Nederlands woord (de zuiderburen gebruiken het niet) maar van Jiddische oorsprong: He­breeuws bajith [huis]. De bajes is de gevangenis.

Hoezo dat? Hoezo nog een keer? Welnu: daarom!
Nederland heeft blijkbaar te veel gevangenissen en te weinig misdadigers. En daarom wordt naar een nieuwe functie gezocht. Geweldig, toch?

In Hoorn worden de woningen in de voormalige gevangenis Oostereiland aangeprezen met de tekst: „Een prachtplek, die vrijheid ademt.“ De Bijlmerbajes (waar nu nog vluchtelingen zijn ondergebracht) gaat plat – dan komt er woonruimte. De Haarlemse koepelgevangenis wordt een University College.

Wir sind bald wieder zurück! (S. Laube, PD)

Drie vakantietips!
Breek er eens een dagje uit! (mal kurz ausspannen)
In Nederland kunt u dat letterlijk.

***

1. De beroemdste aller koepelgevangenissen – die van de 3 van Breda – biedt het spelletje Prison Escape aan.

2. In Utrecht hebben we in juli en augustus een tijdelijk stadsstrand Copacabajes op een van de voormalige luchtplaatsen (Gefängnishöfe).

3. In Rotterdam kunt u in de voormalige gevangenis een escape room bezoeken.

***

PRETTIGE VAKANTIE !

 

Mit Verlaub

Es ist Sommer. Man sieht es nicht auf den ersten Blick, jedenfalls nicht in Berlin, wenn man in den überschwemmten Straßen kurz den Kopf über den Wasserspiegel hebt. Trotzdem wird es Zeit zum Durchatmen nach dem akademischen Jahr.

Deshalb nehmen jetzt verlof. Keine Sorge, bei allen Zweideutigkeiten des Begriffs: Wir meinen damit nur die vorwiegend belgisch-niederländische Bedeutung als Synonym für vakantie, als Urlaub. Denn verlof kann im auch eine längere oder sogar dauerhafte Freistellung vom Dienst sein, beispielsweise beim Militär. Politische Institutionen haben dagegen reces. Wer gerne amerikanische Anwaltsserien schaut, kennt den Begriff. Dort wird der Prozess oft durch einen recess unterbrochen, wenn man sich beraten muss oder die Strategie neu geordnet werden muss. Die Pause kann ein paar Minuten dauern oder auch ein paar Tage – der reces der Parlamente geht dagegen eher in die Monate. (Übrigens: nl. reces wird auf der zweiten Silbe betont, engl. recess kann auf beiden Silben betont werden.)

Wir sind so schnell wie möglich wieder zurück! (S. Laube, PD)

So gesehen nehmen wir also auch reces, wenn wir die Universität oder sogar unser Blog als Institution auffassen wollen. Erlauben muss uns die Erholungszeit unser Vorgesetzter, daher auch der Begriff. Verlof geven bedeutet auch: einwilligen, zustimmen, erlauben. Urlaub ist morphologisch exakt dasselbe wie Verlaub, bei dem das Präfix mit dem er- von erlauben wieder einmal durcheinander geraten ist (nicht zum ersten Mal).

Und wem das noch immer nicht genug Vorsilben sind, der kann sich im Niederländischen noch eine weitere veroorloven.

Für Fans der Entlehnung ist natürlich vakantie das Wort der Wahl, das auch im romanischen Sprachraum gut verstanden wird. Aber Vorsicht: Luxemburger haben zwar auch im Sommer Vakanz, ansonsten verbindet man damit im Deutschen aber eher eine nicht besetzte Stelle – nicht zuletzt die Sedisvakanz, also der Zeitraum zwischen dem Tod eines Papstes und der Wahl des Nachfolgers. Was auf Englisch eine vacancy ist, also eine offene Stelle, auf die man sich bewerben kann, ist auf Niederländisch eine vacature. Genau die gibt es bei uns nicht. Wir haben alle die Absicht, nach dem Sommer unsere Arbeit weiter zu tun.

Mit Verlaub, also der Hoffnung auf gewogene Zustimmung unserer Leserinnen und Leser, verurlauben wir uns jetzt bis zum Beginn des neuen Semesters eine Pause. Falls uns ein aktuelles Thema aus dem Sommerschlaf schreckt, melden wir uns spontan – ansonsten wünschen wir allen eine erholsame Ferienzeit!

De trias politica

Er was begin juli veel onrust in Suriname. Het ging weer eens om de decembermoorden van 1982.

De door een staatsgreep aan de macht gekomen maar in 2010 democratisch gekozen en in 2015 herkozen president, tevens de hoofdverdachte in het 8 decembermoordenproces, Desi Bouterse dus, bleek weer eens zo helemaal niet op de hoogte van democratische spelregels. Hij zegde de procureur-generaal (Oberstaatsanwalt) het vertrouwen op en raadde hem aan ontslag te nemen – anders zou hij ontslagen worden.

Monument Decembermoorden in Fort Zeelandia (Pvt pauline, GFDL)

Maar toen was het huis te klein (da war der Teufel los): een storm van protest ging door het land en de president moest terugkrabbelen.
Toen deze in 2012 de amnestiewet (die oorspronkelijk gold voor de misdaden tijdens de Binnenlandse oorlog van 1986-1992) uitbreidde voor de periode van 1 april 1980 tot 31 december 1984 en deze wetswijziging door het parlement jaagde, bleef het nog rustig in het land. Nu niet dus.

Wat is er gebeurd?
De amnestiewetswijziging werd door de rechterlijke macht niet aanvaard. Met veel vertraging vond het proces doorgang. En nu had de procureur-generaal niet verhinderd dat op 28 juni jl. (jongstleden – dieses Jahres) de openbaar aanklager (die Staatsanwaltschaft) in het 8 decembermoordenproces een onvoorwaardelijke celstraf van 20 jaar tegen de hoofdverdachte Desi Bouterse eiste.
Hier een persverklaring van de Organisatie voor gerechtigheid en vrede en de Stichting 8 december 1982.

De rechterlijke macht is in een democratie die deze naam verdient, onafhankelijk. De hoogste vertegenwoordigers worden voor het leven benoemd, juist (gerade) om ze voor druk, zeg maar gerust chantage, van regeringszijde te vrijwaren (schützen).
Ik had natuurlijk ook een voorbeeld dichter bij huis kunnen vinden maar Polen behoort niet tot het Nederlandse taalgebied.

Naast de rechterlijke macht kennen we de wetgevende en de uitvoerende macht: de trias politica.

Binnenkort meer.