Deutschland war lange Zeit Exportweltmeister. Maschinen oder Autos gehen schiffsladungsweise in die Welt. Die deutsche Sprache ist eher ein Ladenhüter (nl. winkeldochter). Meist beschränkt sich der deutsche Sprachexport auf einzelne Wörter. Im Niederländischen haben beispielsweise die alten Klassiker wie überhaupt und sowieso treue Kundschaft. In den letzten Wochen kamen wieder ein paar Exportworte dazu. Das […]
Archiv der Kategorie 'Etymologie'
Vollekenbond
Vor einigen Tagen stand ich vor der Herausforderung, einer Kollegin eine Zusammenfassung der Geschichte des Saarlandes zu geben. Immer wieder wurde es zwischen den Nachbarn hin- und hergespielt wie ein Ball, man hat gewissermaßen mit ihm Völkerball gespielt (nl. trefbal, bei dem Begriff sind sich Belgier und Niederländer offenbar weitgehend einig, auch wenn das Spiel […]
Regenbos?
Nederland is een cultuurlandschap: er is geen vierkante centimeter (Quadratzentimeter) grondgebied waar de mens niet de hand in heeft gehad. Dat betreft dus niet alleen polders en andere planologische veranderingen. Er staat ook geen boom meer waarvan de wortels tot in de prehistorie reiken. Etymologisch gezien is woud hetzelfde woord als Wald; bos heeft dezelfde […]
Beherzt zugreifen
Leopold II. hatte richtig Lust auf Afrika. Der zweite König der Belgier im 19. Jahrhundert wollte sich, im Gegensatz zu seinem eher skeptischen Vater, am Rennen der europäischen Mächte um die Aufteilung Afrikas beteiligen. Plausibel, könnte man denken – ein Leo gehört doch nach Afrika! Doch mit dieser etymologischen Spekulation liegt man mehr oder weniger daneben, […]
Een verzameling congressen
2014 was een groot herdenkingsjaar. Europa herinnert aan het begin van de Eerste Wereldoorlog. Ongetwijfeld een belangrijke historische gebeurtenis, en aanleiding tot verdere herdenking in de komende jaren tot 2018. Tegelijkertijd zitten we, tenminste in de protestantse delen van Duitsland, midden in de Luther-Dekade. U ziet het al: herdenkingsdagen zijn ouderwets. Tegenwoordig moet het een […]
Een sprookje
Wie is niet grootgebracht met de sprookjes van Grimm (Grimms Märchen)? Etymologisch is sprookje afgeleid van spreuk/sproke – een verzonnen (erdachte) vertelling. Märchen komt van mhd. mærelīn ‘Geschichtchen, Erdichtetes’. Toen we ze voor het eerst hoorden, ging er een wereld voor ons open, een andere werkelijkheid: de wereld van Assepoester (Aschenputtel), de gelaarsde kat (der […]
Bantoestan
Nee, Bantoestan is geen nieuw land op de wereldkaart. We kunnen veeleer zeggen dat met het einde van de apartheid de bantoestans van de wereldkaart verdwenen zijn. Een bantoestan is een homeland, in het Nederlands een thuisland, ten tijde van de apartheid in Zuid-Afrika. Zwarte Zuid-Afrikanen zonder werkvergunning voor het blanke (witte) gedeelte, mochten alleen […]
Ein steiniger Weg
Om van A naar B te komen gebruik je in het Duits een Straße. In het Nederlands heb je daarentegen l’embarras du choix (ja, in het Frans!), want je moet of een weg of een straat nemen. Net als andere talen onderscheidt het Nederlands tussen een weg buiten de stad en een straat, die altijd […]
Een ei hoort erbij
Ik zit met een ei. Met andere woorden: ik heb een probleempje. Ik wil u vanalles vertellen over het kippenei (Du. Hühnerei), maar ik weet niet waar ik zal beginnen. Zeker in deze tijden van vogelgriep zijn kippen en eieren weer een gevoelig onderwerp – maar daarover moet u maar elders lezen. Dan begin ik maar […]
Vlaai en nonnevotten in de refter
In een commentaar op een blogbijdrage van een tijdje geleden was sprake van een Belg die met middagrust in de refter is. Een refter (Refektorium) is een kloostereetzaal. In het katholieke België wordt dit woord ook gebruikt voor een eetzaal in met name (namentlich) een bedrijf of school. De vorige bijdrage ging o.a. over nonnenscheetjes […]
Die